Agata Zubel i Krzysztof Książek

Apparition

  • wydawca: CD Accord
  • rok wydania: 2019
  • nr katalogowy: ACD 263-2
  • płytę omawia: Monika Joanna Bielska
  • publikacja: 2 listopada 2019 r.

Żadnych kompozycji własnych, żadnego Chopina, ale starannie przemyślany wybór pieśni dwudziestowiecznych. Agata Zubel tym razem w roli wokalistki oraz Krzysztof Książek przy fortepianie.

Zagłębiając się w nagrania, wędrujemy krętymi ścieżkami między zmysłowością Orientu a metafizycznym rozważaniem rzeczy ostatecznych, między miłością będącą wszak wyrazem fascynacji życiem a świadomością nieustannego towarzyszenia śmierci, baśniowością i marzeniami a niemal brutalną realnością. Klucząc między okruchami melancholii, dochodzimy do cielesności tańca przepełnionej rytmiczną energią.

Artyści tworzą cudowny, baśniowy świat barwnych plam, pieczołowicie dopracowanych szczegółów, w którym nawet cisza emanuje przejmującą siłą wyrazu.

Płytę otwiera Sheherezade Maurice’a Ravela, po czym następują Four Songs op. 13 Samuela Barbera, tytułowe Apparition Georga Crumba, Karola Szymanowskiego trzy spośród sześciu Pieśni księżniczki z baśni op. 31 (Samotny księżyc, Słowik, Taniec) oraz również trzy Canciones clasicas espanolas Fernando Obradorsa (Al Amor, Coplas de curro dulce, El vito).

Nie wiem, czy jest możliwe znalezienie dla wybranych utworów wspólnego mianownika, trudno jednak nie zauważyć swobody, z jaką artyści poruszają się wśród tego kolażu wszelakich muzycznych odcieni. Różnorodność stylów staje się pretekstem do zaprezentowania niebanalnego głosu Agaty Zubel, jego ciekawej barwy, a także możliwości technicznych, lecz nigdy na pierwszym planie nie staje tu wirtuozeria.

Podstawę stanowi słowo, jego znaczenie oraz wydźwięk emocjonalny. Wiąże się z tym ściśle dbałość o dykcję, o swobodne rozumienie przez słuchaczy śpiewanych przez nią pieśni oraz głęboka ekspresyjność przekazywanych muzycznie treści. To właśnie rodzaj ekspresji, opartej na docieraniu do podstaw tekstu – czy to literackiego, czy muzycznego – łączy obydwoje muzyków.

Apparition – Agata Zubel i Krzysztof Książek /Foto © CD Accord

Krzysztof Książek jako kameralista objawia nam cechę, której z oczywistych względów nie mieliśmy okazji dostrzec wcześniej na jego płytach solowych: potrafi doskonale wczuć się w aurę wokalistki i umiejętnie wspierać ją we wspólnych kreacjach.

Postawione w centrum płyty elegijne pieśni Crumba, od których pochodzi tytuł krążka, konfrontują nas z nieuchronnością losu. Agata Zubel imponuje tu zdolnością przemieszczania się między nastrojami ptasich trelów a nocnej kontemplacji rzeczy ostatecznych, razem z pianistą kunsztownie budując poetycki oraz uduchowiony przekaz tego cyklu, zagłębiając się w różnorodność brzmień i tworząc iście crumbowski kolorystyczny dialog.

Krzysztof Książek jako kameralista […] potrafi doskonale wczuć się w aurę wokalistki i umiejętnie wspierać ją we wspólnych kreacjach.

Jednak dla mnie najbardziej fascynujący okazał się cykl Sheherezade Ravela – od pierwszych dźwięków absorbujący, wręcz hipnotyzujący intymną zmysłowością. Artyści tworzą cudowny, baśniowy świat barwnych plam, pieczołowicie dopracowanych szczegółów, w którym nawet cisza emanuje przejmującą siłą wyrazu. Nie ma tu elementów nieważnych, jest zaś duża sugestywność zarówno głosu wokalnego, jak i fortepianu.

Nie ulega wątpliwości, że płytę tworzył doskonale rozumiejący się, współpracujący w pełni świadomie duet, co stanowi jej oczywistą zaletę.

Monika Joanna Bielska